महागणपती मंदिर (वाई)

गर्भगृहात अर्धा मीटर उंच चौथऱ्यावर गजाननाची रेखीव बैठी एक मीटर ८० सेमी उंच व दोन मीटर रुंद भव्य डाव्या सोंडेची मूर्ती आहे. तिची स्थापना वैशाख शु. १३ शके १६९१ ला करण्यात आली. मूर्ती एकसंध काळ्या दगडात कोरलेली असून, हा दगड कर्नाटकातून आणला आहे. सध्या मूर्तीला भगवा रंग दिला आहे. त्यामुळे मूर्तीचे मूळ रूप दिसत नाही. हा गणपती उकिडवा दोन्ही मांड्या रोवून बसला आहे. प्रसन्न मुद्रेतील गणपतीस यज्ञोपवितासह मोजके अलंकार घातले आहेत. त्यात गळ्यातील हार, बाजूबंद व पायातील तोडे स्पष्ट दिसतात. मूर्तीच्या मागील प्रभावळ अर्धचंद्राकृती ३ मीटर ६३ सेमी इतकी उंच आहे. महागणपतीचे शिखर हे वाईतील सर्व मंदिरांत सर्वांत उंच असून, त्याची पायथ्यापासून कळसापर्यंतची उंची २४ मीटर आहे.

गणपती मंदिराजवळ काशिविश्वेश्वर हे शंकराचे मंदिर आहे. पूर्वेस महाव्दार व वरती नगारखान्याची खोली आहे. मंदिरासभोवताली तटबंदीची उंच व रुंद अशी भित आहे. महाव्दारातून आत गेल्यावर दगडी मंडप, दोन दीपमाळा व नंदी मंडप दिसतो. या नंदीची भव्य मूर्ती कुळकुळीत अशा चकचकीत पाषाणाची व सुबक आहे. गाभार्यांत खालवर खाली शिवलिग आहे. महाराष्ट्रातील चुनेगच्चीयुक्त मूर्तिसंभारासाठी प्रसिद्ध असलेल्या या मंदिराच्या शिखरावरील मूर्तिकाम सुस्थितीत आहे. देवदेवता, सरदारसरंजामदार, ऋषिमुनी, दशावतार, राधाकृष्ण, सरस्वती, गणपती, महिषासुरमर्दिनी इत्यादी मूर्ती मंदिराच्या वास्तूला अनुरूप ठरतील अशाच बेताने स्थापिल्या आहेत.

वाईसह राज्यातल्या भाविकांची या गणपतीवर मोठी श्रद्धा आहे. तुम्ही वाईला गेला नसाल तर कृष्णाकाठच्या या महागणपतीचं दर्शन घेण्यासाठी नक्की जा.

माहिती साभार – माझी भटकंती / Maazi Bhatkanti